Soczewka jest organem w oku człowieka, którego zadaniem jest załamywanie promieni świetlnych w tak sposób, aby ogniskowały się one na siatkówce, co jest gwarantem ostrego widzenia. Aby soczewka mogła prawidłowo pełnić swoją funkcję musi być ona w pełni przejrzysta.
Jeśli soczewka ulega zmętnieniu mówimy o chorobie zwanej zaćmą lub kataraktą. Zaćma może powodować znaczące upośledzenie widzenia, prowadzące do utrudnienia wykonania obowiązków zawodowych, a w przypadkach zaawansowanych występuje prawie całkowita utrata widzenia.
Chociaż choroba występuje najczęściej w wieku starszym, to zdarza się również u ludzi młodych, a nawet u dzieci. Choroby metaboliczne jak np. cukrzyca lub długotrwałe przyjmowanie sterydów zwiększa ryzyko katarakty. Leczenie operacyjne zaćmy umożliwia w większości przypadków całkowity powrót ostrego widzenia.
Zabieg polega na usunięciu zmętniałej soczewki i wszczepieniu sztucznej soczewki do wnętrza gałki ocznej. Jest to zabieg przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym, a dzięki nowoczesnej metodzie fakoemulsyfikacji bardzo mało inwazyjny. W większości wypadków nie ma konieczności zakładania szwów w trakcie operacji, a pacjenci stwierdzają poprawę widzenia już na drugi dzień po zabiegu. Operacja usunięcia zaćmy pozwala, dzięki wszczepieniu odpowiedniej soczewki, na jednoczesne usunięcie wady wzroku.
Pacjentom z istotnym astygmatyzmem zaleca się wszczepienie soczewki torycznej, a dla pacjentów pragnących uniknąć konieczności czytania w okularach po operacji rozważa się wszczep soczewki multifokalnej, tzw. wieloogniskowej